Tez Özeti
BibTex RIS Kaynak Göster

Yerel Basında İdeolojik Söylem (1919–1920 Konya Basını Örneği)

Yıl 2019, Cilt: 1 Sayı: 2, 181 - 207, 31.07.2019

Öz

Bu çalışmada, Millî Mücadele Dönemi Konya gazetelerinden İbret, İntibah ve Öğüd
gazeteleri incelenmiştir. Söz konusu gazetelerin, geliştirdikleri söylemlerin
çözümlenmesi ile ideolojik yapıları ortaya konulmaya çalışılmıştır. Buna göre;
gazeteler Millî Mücadele Dönemi’nde toplumu kendi fikirleri etrafında toplamak
adına milliyetçi, siyasî ve dinî söylemler geliştirmişlerdir. Gazetelerin, bu
söylemleri nasıl kullandıkları, söylem analizi metodu kullanılarak ortaya
konulmaya çalışılmıştır.



Yapılan çalışma neticesinde söz konusu gazetelerin söylemlerinin, savaş
gibi olağanüstü bir durumda bile ideolojilerine taraftar bulmaya yönelik olduğu
saptanmıştır. Gazetelerin bu tavrı, ideolojilerin açık bir biçimde gazete
metinlerine yansımasının nasıl olduğunu göstermiştir. 

Kaynakça

  • Arabacı, Caner (1991). Millî Mücadele Dönemi Konya Öğretmenleri, Konya: Damla Matbaacılık ve Ticaret.
  • Arabacı, Caner (1998). Osmanlı Dönemi Konya Medreseleri 1900-1924, Konya: Konya Ticaret Odası Yayın No: 9.
  • Arabacı, Caner, Ayhan, Bünyamin, Demirsoy, Adem ve Aydın, Hakan (2009). Konya Basın Tarihi, Konya: Palet Yayınları.
  • Arık, Bilal (2009). Hrant Dink Cinayeti Haberlerini Söylemi, (Editörler: Mustafa Şeker ve Tülay Şeker), Terör ve Haber Söylemi, İstanbul: Literatürk, s. 241–289.
  • Avanas, Ahmet (1998). Millî Mücadele’de Konya, Ankara: AKDTYK Atatürk Araştırma Merkezi.
  • Ayhan Bünyamin, (2007b). Osmanlı’dan Cumhuriyete Toplumsal Kimlik Oluşumunda Basının Rolü, (Ed. Arık, Bilal-Şeker Mustafa) İletişim Ötesi, Konya: Tablet Yayınları, s. 259-300.
  • Ayhan, Bünyamin (2007a). Millî Mücadele’de Basın (Olağanüstü Durumlarda Propaganda), Konya: Tablet Kitabevi.
  • Balcı, Şükrü (2007). Negatif Siyasal Reklâmlarda İkna Edici Mesaj Stratejisi Olarak Korku Çekiciliği Kullanımı, Konya: Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Sayı: 17. s. 73–103.
  • Binark, M. (2004). “Kosova’ya İnsani Yardım Operasyonu’nun (1999) Türk Gazetelerinde Sunumu ve Ulusal Söylenlerin Dolaşımı”. Haber Hakikat ve İktidar İlişkisi (Der. Ç. Dursun) içinde. s.289-306, Ankara: Elips Kitap.
  • Brown, J. A. C. (2000). Beyin Yıkama (7. Baskı). Çev: Behzat Tanç, İstanbul: Boğaziçi Yayınları.
  • Coşar, Ömer Sami (29/07/1962). Milli Mücadele Basını, Milliyet Gazetesi, s. 5.
  • Çelik, Hilal ve Ekşi, Halil (Yıl: 2008). Söylem Analizi, İstanbul: Marmara Üniversitesi Atatürk Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi, Sayı: 27.
  • Eagleton, Terry (1996). İdeoloji, Çev: Muttalip Özcan, İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
  • Erdoğan, İrfan ve Alemdar, Korkmaz (2005). Öteki Kuram: Kitle İletişimine Yaklaşımların Tarihsel ve Eleştirel Bir Değerlendirmesi, Ankara: Erk Yayınları.
  • Fiske, John (1996). İletişim Çalışmalarına Giriş, (Çeviren: Süleyman İrvan), Ankara: Ankara Bilim ve Sanat Yayınları.
  • Gül, Muammer, Bayram, Atilla ve Hakkoymaz, Oğuzhan (2003). Selçukludan Günümüze Konya’nın Sosyo-Politik Yapısı, Konya: Konya İl Emniyet Müdürlüğü Ar-Ge Yayınları No:1.
  • Güner, Zekâi ve Kabataş, Orhan (1990). Millî Mücadele Dönemi Beyânnâmeleri ve Basını, Ankara: Atatürk Kültür, Dil ve Tarih Yüksek Kurumu Atatürk Kültür Merkezi Yayını, sayı: 38.
  • Güneş, Sadık (2001). Medya ve Kültür, Ankara: Vadi Yayınları.
  • Hocaoğlu, Durmuş (2007). Milliyetçilik ve Ulusalcılık I, İstanbul: Gündem Analiz Dergisi, Yıl: 2, Sayı: 13. s. 4–8.
  • İnuğur, M. Nuri (2002). Basın ve Yayın Tarihi (5. Baskı). İstanbul: Der Yayınları. s. 347.
  • Karaca, Taha Niyazi (2004/1). Millî Mücadele’de Bozkır İsyanları, Kayseri: Erciyes Üniversitesi Soysal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Sayı: 16. s. 169–190.
  • Lull, James (2001). Medya İletişim Kültür, (Çeviren: Nazife Güngör), Ankara: Vadi Yayınları.
  • Mardin, Şerif (2000). İdeoloji, İstanbul: İletişim Yayınları.
  • Oktar, Lütfiye (2002a). Gazete Söylemlerinde İdeolojik Yapılar, (Derleyen: Semiramis Yağcıoğlu), 1990 Sonrası Laik-Antilaik Çatışmasında Farklı Söylemler (Disiplinler Arası Bir Yaklaşım), (2. baskı). İzmir: Dokuz Eylül Yayınları, s. 37-51.
  • Oktar, Lütfiye (2002b) Laik ve Anti-Laik Söylemlerde Biz ve Onlar Çatışması, (Derleyen: Semiramis Yağcıoğlu), 1990 Sonrası Laik-Antilaik Çatışmasında Farklı Söylemler (Disiplinler Arası Bir Yaklaşım), (2. baskı). İzmir: Dokuz Eylül Yayınları, s. 163-174.
  • Önder, Mehmet (1949). Konya Matbuatı Tarihi Matbaalar- Gazeteler- Dergiler- Muharrirler- Kitaplar, Konya: Ülkü Basımevi.
  • Önder, Mehmet (1971). Mevlana Şehri Konya, Ankara: Güven Matbaası.
  • Önder, Mehmet (1999). Türkiye Müzeleri, Ankara: Türkiye İş Bankası Yayınları. Özer, Ömer ve Dağtaş, Erdal (2003). Haber Söylemi: 11 Nisan 2001 Tandoğan Meydanı’ndaki, “Esnaf Toplantısı”nın Medyadaki Sunumu İstanbul: İstanbul Üniversitesi İletişim Fakültesi Dergisi, (Bölüm II), Sayı: 17. s. 281–302.
  • Özkaya, Yücel (1989). Millî Mücadele’de Basın (1919–1921), Ankara: Atatürk Kültür, Dil ve Tarih Yüksek Kurumu Atatürk Kültür Merkezi.
  • Severin Werner J. ve Tankard James W. (1994). İletişim Kuramları: Kökenleri, Yöntemleri ve Kitle İletişim Araçlarında Kullanımları, (Çeviren: Ali Atıf Bir ve N. Serdar Sever), Eskişehir: Kibele Sanat Merkezi.
  • Shoemaker, Pamela ve Reese, D. Stephen (2002). İdeolojinin Medya İçeriği Üzerindeki Etkisi, (Derleyen: Süleyman İrvan), Medya Kültür Siyaset, Ankara: Alp Yayınevi.
  • Sözen, Edibe (1999). Söylem (Belirsizlik, Mübadele, Bilgi/Güç ve Refleksivite, İstanbul: Paradigma Yayınları.
  • Şeker, Mustafa (2007). Tekniği İçeriği Çalışan Profili Haber Kaynakları Ekonomi Politiği Gücü ve Sorunlarıyla Yerel Gazeteler, Konya: Tablet Yayınları.
  • Tunaya, Tarık Zafer (1995). Türkiye’de Siyâsi Partiler 1859–1952, İstanbul: Arba Yayınları.
  • Uyanık,Necmi;http://www.sosyalarastirmalar.com/cilt1/sayi5/sayi5pdf/uyanik_necmi.pdf,30.04.2009.
  • Üşür, Serpil Sancar (1997). İdeolojinin Serüveni Yanlış Bilinç ve Hegemonyadan Söyleme, Ankara: İmge Kitabevi.
  • van Dijk, Teun (2003). Söylem ve İdeoloji: Çok Alanlı Bir Yaklaşım, (Hazırlayanlar, Barış Çoban, Zeynep Özarslan), Söylem ve İdeoloji Mitoloji, Din, İdeoloji, İstanbul: Su Yayınları, s. 13–112.
  • van Dijk, Teun, (2005). Söylemin Yapıları ve İktidarın Yapıları, Der: Mehmet Küçük, Medya İktidar İdeoloji, (3. Baskı) Ankara: Bilim ve Sanat Yayınları, s. 315–362. Yayla, Atilla (2003). Siyaset Teorisine Giriş (3. Baskı). Ankara: Liberte Yayınları.
  • İbret, 10 Teşrinievvel 1335/1919, S. 1, s. 1.
  • İntibah, 25 Şubat 1335/1919, Sayı 1. - İntibah, 19 Eylül 1335/1919, S.26.
  • Öğüd, 25 Mart 1336/1920, S. 312-, s. 1.- Öğüd, 26 Mayıs 1336/1920, S. 699–1.
Toplam 41 adet kaynakça vardır.

Ayrıntılar

Birincil Dil Türkçe
Bölüm Makaleler
Yazarlar

Mustafa İşliyen 0000-0003-0086-6165

Yayımlanma Tarihi 31 Temmuz 2019
Yayımlandığı Sayı Yıl 2019Cilt: 1 Sayı: 2

Kaynak Göster

APA İşliyen, M. (2019). Yerel Basında İdeolojik Söylem (1919–1920 Konya Basını Örneği). Aksaray İletişim Dergisi, 1(2), 181-207.