Militarizm Kavramı, Militarist Nosyon, Militer Temsil Bağlamında Türk Sineması ve Militarizm İlişkisi
Öz
Geniş bir kaplamı, farklı tanımları bulunan militarizm kavramı, militarist nosyon farklı düzeylerde değerlendirilmekte; farklı ideolojilere, sosyal bilimlerin farklı disiplinlerine, felsefe, sanat, sinema gibi farklı alanlara muhtelif düzeylerde konu teşkil etmektedir.Militarizm kavramı, militarist nosyon geniş kaplam, farklı tanımlar yanında kimi karakteristikler, motifler uyarınca şekillenmekte; kavramın çerçevesini kimi militer motif, unsur, değer, erdemler çizmekte ve kavram muhtelif düzeylerde spesifik bir forma bürünmektedir.Temas edilen husus çerçevesinde, militarizm kavramı, militarist nosyon Türk militarizmi bağlamında spesifik bir karakter kazanmakta; bu bakımdan Türk militarizmi kavramı hem temel militer motif, unsur, değer, erdemler hem de muhtelif faktörler dolayımıyla spesifik militer motif, unsur, değer, erdemler çerçevesinde şekillenmektedir.
Dolayısıyla Türk militarizmi temel ve spesifik düzey çerçevesinde diyadik bir karakter taşımakta ve Türk militarizminin bu diyadik karakteri Türk sinemasına da muhtelif, farklı düzeylerde şekillendirmektedir.Bu manada Türk sineması planında militarizm kavramı, militer motif, unsur, değer ve erdemler Türk militarizminin diyadik karakterine koşut olarak sinematik bir forma bürünmekte; Türk sinemasında militarist nosyonla, militer motif, unsur, değer ve erdemlerle ilintili filmler hem militarist nosyonun genel karakterine hem de Türk militarist nosyonun spesifik karakterine koşut olarak şekillenmektedir.Ayrıca, Türk sineması planında militarizm kavramı, militer unsur,motif, değer, erdemler muhteva, diyalog, sözel söylem, karakter motivasyonu düzeyinde sinematik bir karakter kazanmaktadır.Yukarıda ifade edilenler ışığında, bu çalışmada militarizm kavramı, Türk militarizminin spesifik karakteri; militarizm kavramına, Türk militarizminin spesifik karakterine koşut olarak açığa çıkan militer unsur, motif, değer, erdemler ile bu militer unsur, motif, değer ve erdemlerin Türk sineması planında sinematik izdüşümleri muhteva, diyalog, sözel söylem, karakter motivasyonu düzeyinde değerlendirilmektedir.
Anahtar Kelimeler
Militarizm militer unsur motif değer ve erdemler Türk militarizmi Türk sineması ve militarizm diyalog.
Kaynakça
- Adorno, T. W., & Horkheimer, M. (2014). Aydınlanmanın Diyalektiği. (N. Ülner&E. Öztarhan Karadoğan, Çev.) İstanbul: Kabalcı Yayıncılık.
- Akgül, Ç. (2011). Militarizmin Cinsiyetçi Suretleri. Ankara: Dipnot Yayınları.
- Altınay(a), A. G., (2004). Bir Zümre Bir Parti Türkiye’de Ordu A. İnsel& A. Bayramoğlu içinde, Eğitimin Militarizasyonu: Zorunlu Milli Güvenlik Dersi (179-200). İstanbul: Birikim Yayınları.
- Altınay(b), A. G., (2004). The Myth Of The Military-Nation. New York: Palgrave Macmillan.
- Altınay, A.G., & Bora, T. (2003), Modern Türkiye’de Siyasi Düşünce Cilt4 içinde, Ordu, Militarizm, Milliyetçilik (140-155). İstanbul: İletişim Yayınları.
- Altınay, A.G., (2013). Vatan Millet Kadınlar, Der. A.G. Altınay içinde, Ordu Millet Kadınlar: Dünyanın İlk Kadın Savaş Pilotu Sabiha Gökçen (261-294). İstanbul: İletişim Yayınları.
- Apelt, M. (2004). Handbuch Militar und Sozialwissenschaft S. B. Gareis & P. Klein içinde, Militarische Sozialisation (26-40). Wiesbaden: VS Verlag.
- Bakhtin, M.M., (2008). The Dialogic Imagination. (C. Emerson, & M. Holquist, Trans.) Austin: University of Texas Press.
- Balcı, A. (2011). Türkiye’de Militarist Devlet Söylemi. Ankara: Kadim Yayınları.
- Banister, J. (2018). Masculinity, Militarism and Eighteenth-Century Culture. Cambridge: Cambridge University Press, 2018.
- Bauer, M. (2000). Qualitative Researching With Text, Image and Sound, M. Bauer & G. Gaskell içinde, Classical Content Analysis: a Review (131-152). London Sage Publications.
- Bayramoğlu, A.ve ark., (2004). Bir Zümre Bir Parti Türkiye’de Ordu A. İnsel&A. Bayramoğlu içinde, Giriş (7-13). İstanbul: Birikim Yayınları.
- Belge, M. (2012). Militarist Modernleşme. İstanbul: Birikim Yayınları.
- Berliner, T (1999). Hollywood Movie Dialogue and the “Real Realism” of John Cassavetes, Film Quarterly, 2-16.
- Bickford, A. (2019). Militarization A Reader Gonzales ve ark., içinde, Introduction (141-143). Durham: Duke University Press, 2019.
- Bora, T. (2004). Bir Zümre Bir Parti Türkiye’de Ordu A. İnsel&A. Bayramoğlu içinde, Ordu Ve Milliyetçilik (163-178). İstanbul: Birikim Yayınları.
- Boggs, C.&, Pollard T. (2016). The Hollywood War Machine, New York: Routledge.
- Clausewitz, C. (2019). Savaş Üzerine. (H. F. Çeliker, Çev.) İstanbul: Alfa Yayınları.
- Chepinchikj, N. & Thompson, C. (2016). Discourse, Context and Media, 40-53.
- Chickering, R. (2008). Imperial Germany 1871-1918 J. Retallack içinde, Militarism And Radical Nationalism (196-218). New York: Oxford University Press.
- Cizre, Ü. (2004). Bir Zümre Bir Parti Türkiye’de Ordu A. İnsel&A. Bayramoğlu içinde, Egemen İdeoloji ve Türk Silahlı Kuvvetleri (135-162). İstanbul: Birikim Yayınları.
- Connell, R.W., &Messerschmidt, J. W., (2005). Hegemonic Masculinity: Rethinking the Concept, Gender and Society, 19 (6), 829-859.
- Demirel, T. (2004). Bir Zümre Bir Parti Türkiye’de Ordu A. İnsel&A. Bayramoğlu içinde, Türk Silahlı Kuvvetlerinin Toplumsal Meşruiyeti Üzerine (345-382). İstanbul: Birikim Yayınları.
- Donaldson, M. (1993). What İs Hegemonic Masculinity. Theory and Society,22(5),643-657.
- Dyvik, S. L., & Greenwood, L. (2016). Embodying militarism: exploring the spaces and bodies in-between, Critical Military Studies, 2(1-2),1-6.
- Eastwood, J. (2018). Rethinking Militarism as Ideology: The Critique of Violence After Security. Security Dialogue, 49(1-2), 1-19.
- Ereker, F. (2014). Savaşlarla Kendini Gerçekleştiren Dünya: Hegel Felsefesinde Savaş Ve Ulus Devlet, İ.Ü. Siyasal Bilgiler Fakültesi Dergisi,51, 53-75.
- Foucault, M. (2019). Hapishanenin Doğuşu. (M.A. Kılıçbay, Çev.) Ankara: İmge Kitabevi Yayınları.
- Goltz, C. (2016). Millet-i Müselleha (Ordu- Millet). (İsmet Sarıbal Yay. Haz.), İstanbul: Otorite Kitap.
- Gonzalez, J. R. & Gusterson, H. (2019). Militarization A Reader Gonzales ve ark., içinde, Introduction (1-26). Durham: Duke University Press.
- Gramsci, A. (1992). Prison Notebooks. (Q. Hoare&G.N. Smith, Trans.) New York: International Publishers.
- Hale W. (1994). Turkish Politics and the Military, London: Routledge.
- Hegel, G.W.F., (2004). Hukuk Felsefesinin Prensipleri. (C. Karakaya, Çev.) İstanbul: Sosyal Yayınlar.
- Hobbes, T. (2021). Leviathan. (S. Lim, Çev.) İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
- Howard, M. (1979). War in European History, Oxford: Oxford University Press.
- Huntington, S.P., (1967). The Soldier And The State. Massachusetts: The Belknap Press of Harvard University Press.
- Gill, R. (2000). Qualitative Researching With Text, Image and Sound, M. Bauer & G. Gaskell içinde, Discourse Analysis (191-207). London: Sage Publications.
- Kırel, S. (2005). Yeşilçam Öykü Sineması. İstanbul: Babil.
- Kimmerling, B. (2008). Clash of Identies. New York: Columbia University Press.
- Laçiner, Ö. (2004). Bir Zümre Bir Parti Türkiye’de Ordu A. İnsel&A. Bayramoğlu içinde, Türk Militarizmi 1(13-28). İstanbul: Birikim Yayınları.
- Lucassen, J.&, Zürcher, E.J., (2003). Devletin Silahlanması, E.J., Zürcher içinde, Giriş Zorunlu Askerlik ve Direniş: Tarihi Çerçeve (1-23). İstanbul: Bilgi Üniversitesi Yayınları.
- Machiavelli, N. (2008). The Prince. (J. B. Atkinson, Trans.) Indianapolis: Hackett Publishing.
- Mahçupyan, E. (2004). Bir Zümre Bir Parti Türkiye’de Ordu A. İnsel&A. Bayramoğlu içinde, Bir Mikro İdeoloji Olarak Militarizm (119-133). İstanbul, Birikim Yayınları.
- Maktav, H. (2006). Vatan, millet, sinema, Birikim Dergisi, 71-84.
- McSorley, K. (2016). Doing Military Fitness: physical culture, civilian leisure and militarism, Critical Military Studies, 2(1-2), 2016, 103-119.
- Mead, M. (2019). Militarization A Reader Gonzales ve ark., içinde, War Is Only an Invention-Not a Biological Necessity (336-339). Durham: Duke University Press.
- Mills, C. W., (1959). The Power Elite, New York: Oxford University Press.
- Myers, G. (2000). Qualitative Researching With Text, Image and Sound, M. Bauer & G. Gaskell içinde, Analysis of Conversation and Talk (191-207). London: Sage Publications.
- Özlem, D. (2015). Evrensellik Mitosu, İstanbul: Notos Kitap.
- Öztan, G.G., (2018). Türkiye’de Militarizm, İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
- Parla, T. (2004). Bir Zümre Bir Parti Türkiye’de Ordu A. İnsel&A. Bayramoğlu içinde, Türkiye’de Merkantalist Militarizm 1960-1998(201-223). İstanbul: Birikim Yayınları.
- Platon (1998). Devlet III-IV. (A. Erhat & T. Tunga, Çev.) İstanbul: Cumhuriyet.
- Reed, B.Z. (2011). Analysing Conversation. London: Palgrave Macmillian.
- Roei, N. (2017). Civic Aesthetics, London: Bloomsbury.
- Rogg, M. (2004). Handbuch Militar und Sozialwissenschaft S.B., Gareis, & P. Klein içinde, Der Soldatenberuf in historischer Perspektive (396-409). Wiesbaden:VS Verlag.
- Ryan, M., & Kellner, D. (1997). Politik Kamera, (E. Özsayar, Çev.) İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
- Sjoberg, L., & Via, S . (2010). Gender, War and Militarism, L. Sjoberg, & S. Via içinde, Introduction (1-14). Santa Barbara: Praeger.
- Sözen, E. (2017). Söylem. İstanbul: Profil Kitap.
- Sun Zi (Sun Tzu) (2017). Savaş Sanatı. (P. Otkan, & G. Fidan, Çev.) İstanbul: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları.
- Süalp, T.A. Z. (2010). Türkiye Sinemasının Dönemselleştirilmesi. Yeni Film. 35-41.
- Taylor, C. (1995). Two Theories of Modernity. The Responsive Community.24-33.
- Toynbee, A. (1989). Militarizmin Kökenleri. (M. Dündar, Çev.) İstanbul: A Yayınları.
- Vagts, A. (1967). A History of Militarism, New York: The Free Press.
- Varwick, J. (2004). Handbuch Militar und Sozialwissenschaft S.B., Gareis, & P. Klein içinde, Militar als Instrument der Politik (102-110). Wiesbaden:VS Verlag, 2004.
- Via, S. (2010). Gender, War and Militarism, L. Sjoberg, & S. Via içinde, Gender, Militarism, and Globalization: Soldiers for Hire and Hegemonic Masculinity (42-54). Santa Barbara: Praeger.
- Way, P. (2017). Askerlik İşi, E.J., Zürcher içinde, Ülkelerin Yüzkarası İşe Yaramaz İnsanlar 18. Yüzyılda Britanya Ordusu’na Asker Alımı (281-319). İstanbul: İletişim Yayınları.
- Wegner, N. (2021). Ritual, Rhythms, and the Discomforting Endurance of Militarism: Affective Methodologies and Ethico-Political Challenges. Global Studies Quarterly, 1,1-10.
- Yavuz, C. (2019). Türklerde Savaş Strateji Ve Askeri Kültür. İstanbul: Der Yayınları.
- Yıldırım, A.& Şimşek, H. (1999). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Seçkin.
- Yıldırım, T. (2015). Türk Sinema Tarih Yazımı ve Türler: Yeşilçam’ın Oluşum Döneminde Başat Türlerin Eleştirel Söylem Üzerinden Tanımlanması (1948-1959). Doğu Batı Dergisi. 27-67.
- Zürcher, E.J., (2017). Askerlik İşi, E.J., Zürcher. Giriş: Askere Alımlarda Ve Askeri İstihdamda Dünyadaki Değişiklikleri Anlamak (11-41). (D. Şendil, Çev.) İstanbul: İletişim Yayınları.
Ayrıntılar
| Birincil Dil | Türkçe |
|---|---|
| Konular | Sinema Sosyolojisi |
| Bölüm | Araştırma Makaleleri |
| Yazarlar | |
| Yayımlanma Tarihi | 31 Ocak 2024 |
| Gönderilme Tarihi | 21 Kasım 2023 |
| Kabul Tarihi | 22 Ocak 2024 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2024 |
