Araştırma Makalesi
Yıl 2021,
, 201 - 233, 26.07.2021
Öz
Gündelik hayatta bireylerin eylemlerinin belirli bir hedef yönelik olmasının temelinde yer alan bilgi olgusu, endüstri devrimiyle birlikte bilgi kaynaklarını arttırmıştır. Bu durum ekonomik, toplumsal, eğitimsel ve bilimsel alanlarda köklü değişimlere neden olmuştur. Özellikle bilginin teknolojiyle buluşması sonucunda ortaya çıkan bilgi teknolojileri toplumun tüm kesimlerini eşit derecede bilgilendirmeyi amaçlamaktadır. Ancak hedef kitlenin ve toplumun sahip olduğu sosyo-ekonomik özellikler ve tercihler nedeniyle bilgi, toplumun farklı katmanlarına eşit şekilde yayılmayarak bilgi açığına neden olmaktadır. Bu çalışmada da akıllı telefon ve HES aplikasyonunun nasıl icra edildiği bu aplikasyonla ilgili kişilerin Covid-19 pandemisine yönelik bilgi düzeylerinin ne seviyede olduğu ve sosyal sınıf bağlamında bilgi açığı ortaya konulmaya çalışılmıştır. Bunun sonucunda araştırma kapsamında incelenen Beşiktaş ilçesindeki katılımcıların Esenyurt ilçesindekilere göre daha iyi eğitim ve ekonomi düzeyene sahip olup akıllı telefonlar konusunda da daha bilgili olduğu görülmüştür. Ayrıca Beşiktaş ilçesindeki katılımcılar Esenyurt ilçesindeki katılımcılara göre HES uygulamasını daha etkili kullandığı saptanmıştır. Bu bağlamda Beşiktaş ilçesindeki katılımcıların Covid-19 pandemisi noktasında bilgi düzeyleri Esenyurt ilçesindekilere göre daha yüksek olup bu hastalığa yakalanma oranlarının da düşük olduğu görülmüştür.
Anahtar Kelimeler
Kaynakça
- Afacan, Ersin ve Avcı, Nazmi (2020), “Koronavirüs (Covid-19) Örneği Üzerinden Salgın Hastalıklara Sosyolojik Bir Bakış”, Avrasya Sosyal ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi, 7(5), s. 1-14.
- Ahmadı, Ramazan (2020), “Koronavirüs Pandemisinin (Kovid-19) Toplumsal Etkileri”, Bilim Armonisi, 3(2), s. 65-72.
- Akat, Muhammet ve Karataş, Kasım (2020), “Psychological Effects of COVID-19 Pandemic on Society and Its Reflections on Education”, Electronic Turkish Studies, 15(4), p. 1-13.
- Aktan, Can Coşkun ve Tunç, Mehtap (1998), “Bilgi Toplumu ve Türkiye”, Yeni Türkiye Dergisi, Ocak- Şubat, s.118 -134.
- Angermayer, Mathias ve Klusmann, Dietrich. (1987). From Social Class to Social Stress: New Developments in Psychiatric Epidemiology. From Social Claas to Social Stress inside Editor Matias Angermeyer, Springer: Berlin. p. 2-15.
- Aydın, Mustafa (2010), Bilgi Sosyolojisi, Açılım Kitap, İstanbul
- Aydoğan, Filiz ve Kırık, Ali Murat (2012), “Alternatif Medya Olarak Yeni Medya”, Akdeniz Üniversitesi İletişim Fakültesi Dergisi, 18, s.58-69.
- Ayhan, Bünyamin (2018), İletişim Sosyolojisi, LiteraTürk, Konya
- Aziz, Aysel (1982), Toplumsallaşma ve Kitlesel İletişim, Ankara Üniversitesi Basın-Yayın Yüksek Okulu Yayınları, Ankara.
- Becker, Stefan., Mıron-Shatz, Talya., Schumacher, Nikolaus. Krocza, Johann., Diamantidis, Clarissa., Ve Albrecht, Urs-Vito. (2014), mHealth 2.0: Experiences, Possibilities, and Perspectives. JMIR mHealth uHealt, 2(2), p. 1-12.
- Beneton, Philippe (1991), Toplumsal Sınıflar, Hüsnü Dilli (çev), İletişim Yayınları, İstanbul.
- Bonfadelli, Heinz (2002). “The Internet and Knowledge Gaps: A Theoretical and Empirical Investigation”, European Journal of Communication, 17(1), p.65-84.
- Booth, Douglas. E (2020). “Post-materialism’s Social Class Divide: Experiences and Life Satisfaction”, Journal of Human Values, p.1-20.
- Bottero, Wendy (2005), Stratification, Routledge, London.
- Bozkurt, Aras (2020), “Koronavirüs (Covid-19) Pandemi Süreci ve Pandemi Sonrası Dünyada Eğitime Yönelik Değerlendirmeler: Yeni Normal ve Yeni Eğitim Paradigması”, Açıköğretim Uygulamaları ve Araştırmaları Dergisi, 6(3), s.112-142.
- Bozkurt, Nejat (2004), Bilimler Tarihi ve Felsefesi, Morpa Kültür Yayınları, İstanbul
- Bozkurt, Yasemin, Zeybek, Zekiye ve Aşkın, Rüstem (2020), “Covid-19 Pandemisi: Psikolojik Etkileri ve Terapötik Müdahaleler”, İstanbul Ticaret Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 19(37), s.304-318.
- Bumpus, John, Umeh, Zimife ve Harrıs, Angel (2019), “Social Class and Educational Attainment: Do Blacks Benefit Less from Increases in Parents’ Social Class Status?”, Sociology of Race and Ethnicity, 6, p.223-241.
- Cohen, Dov, Shın, Faith, Liu, Xi, Ondısh, Peter ve Kraus, Michael (2017), “Defining Social Class Across Time and Between Groups”, Personality and Social Psychology Bulletin, 43(11), p.1530-1545.
- Cohen, Stewart (1986), “Knowledge And Context”, The Journal Of Philosophy, 83, 10, P.574-583.
- Compton, Michael ve Shim, Ruth (2015), The Social Determinants of Mental Health. American Pyschiatric Publishing, Washington.
- Çelik, Ramazan (2019), “Bilgi Gediği Hipotezinde Tekno İyimserlik ve Tekno Kötümserlik”, Sosyal Bilimler Araştırma Dergisi, 8(2), s. 64-76.
- Çoştu, Yakup (2009), “Toplumsallaşma Kavramı Üzerine Sosyolojik Bir Değerlendirme”, Dinbilimleri Akademik Araştırma Dergisi, 9(3), s.117-140.
- Day, Katy, Rıckett, Bridgette ve Woolhouse, Maxine (2020), Critical Social Psychology of Social Class, Palgrave Macmillan, Switzerland.
- Dıemer, Matthew, Mısty, Rashmita, Wadsworth, Martha, Lopez, Irene Ve Reımers, Faye. (2013), “Best Practices in Conceptualizing and Measuring Social Class in Psychological Research”, Analyses of Social Issues and Public Policy, 13(1), p.77-113.
- Dıjk, Van, Jan (2018). Ağ Toplumu, Özlem Sakin (çev), Epsilon Yayınevi, İstanbul.
- Donohue, George Tichenor, Phillip ve Olien. Clarice (1975), “Mass Media and The Knowledge Gap: A Hypothesis Reconsidered”, Communication Research, 2, 1, p. 3-23.
- Endeksa.com (2021),www.endeksa.com/tr/analiz/istanbul/esenyurt/demografi Erişim Tarihi: 15. 03. 2021.
- Ettema, James ve Kline, Gerald (1977), “Deficits, Differences, and Ceilings: Contingent Conditions for Understanding the Knowledge Gap”, Communication Research, 4,2, p.179-202.
- Ettema, James, Brown, Joshua ve Luepker, Russell (1983), “Knowledge Gap Effects İn a Health İnformation Campaign”, Public Opinion Quarterly, 47, p.516-527.
- Foucault, Michel (2011), Bilginin Arkeolojisi, Ayrıntı Yayınları, İstanbul.
- Garnsey, Peter ve Saller, Richard (2014), The Roman Empire. Bloomsbury. London.
- Genova, Bissy ve Greenberg, Bradley (1972), Interests in News and the Knowledge Gap, Public Opinion Quarterly, 43, (1), pp.79-91.
- Geray, Haluk ve Aydoğan, Aylin (2010), Yeni İletişim Teknolojileri ve Etik, (Editörler), Bülent Çaplı Ve Hakan Tuncel. Televizyon Haberciliğinde Etik, Ankara: Fersa Matbaacılık, s.305-321.
- Gıddens, Anthony (2012), Sosyoloji, Kırmızı Kedi Yayınları, İstanbul.
- Gonzalez, Llúcia, Cortés-Sancho, Rosa, Murcia, Mario. Ballester, Ferran, Rebagliato, Marisa Ve Rodríguez-Bernal, Clara Liliana (2020), “The Role of Parental Social Class, Education and Unemployment on Child Cognitive Development”, Gac Sanit, 34(1), p.51–60.
- Grusky, David (2008), Social Stratification, Westview Press, USA.
- Güz, Nurettin (2005), Haberde Yönlendirme ve Kamuoyu Araştırmaları, Nobel Basımevi, İstanbul.
- Habermas, Jurgen (1997), Bilgi ve İnsansal İlgiler, Küresel Yayınları, İstanbul.
- Holbrook, Thomas (2002), “Presidential Campaigns and the Knowledge Gap”, Political Communication, 19, p.437-454.
- Illıch, Ivan (2006), Okulsuz Toplum, Celal Üner (çev), İstanbul: Oda Yayınları.
- Karataş, Zeki (2020), “COVID-19 Pandemisinin Toplumsal Etkileri, Değişim ve Güçlenme”, Türkiye Sosyal Hizmet Araştırmaları Dergisi, 4(1), s. 3-17.
- Katzman, Natan (1974), “The Impact of Communication Technology: Promises and Prospects”, Journal of Communication, 24(4), p.47-58.
- Key, Valdimer, Orlando (1961), Public Opinion and American Democracy, New York: Knopf.
- Kırmızıgül, Hafize, Gamze (2020), “Covid-19 Salgını ve Beraberinde Getirdiği Eğitim Süreci”, Avrasya Sosyal ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi, 7(5), s.283-289. Lahelma, Eero Lallukka, Tea Laaksonen, Mikko Martıkaınen, Pekka Rahkonen, Ossi Chandola, Tarani Head, Jenny Marmot, Michael Kagamımorı, Sadanobu Tatsuse, Takashi Sekine, Michikazu (2010), “Social Class Differences In Health Behaviours Among Employees From Britain, Finland and Japan: The Influence of Psychosocial Factors”, Health and Place, 16, p.61-70.
- Lahtinen, Hannu, Mattila, Mikko, Wass, Hanna ve Martıkaınen, Pekka (2017), “Explaining Social Class Inequality in Voter Turnout: The Contribution of Income and Health”, Scandinavian Political Studies, 40(4) p.388-410.
- Lahtinen, Hannu, Sirniö, Outi ve Martıkaınen, Pekka (2018), “Social Class and the Risk Of Unemployment: Trends, Gender Differences And The Contribution Of Education”, Acta Sociologica, 63(3) p.303–321.
- Lı, Shukai., Zhang, Qianyun ve Muenning, Peter (2018), “Subjective assessments of income and social class on health and survival: An Enigma”, Population Health, 6, p.295-300.
- Marmot, Michael (2004), Status Syndrome, Bloomsbury, London.
- Mc Quail, Denis ve Windahl, Sven (2010), İletişim Modelleri Kitle İletişim Çalışmalarında Konca Yumlu, (çev), İmge Kitabevi, İstanbul.
- Mutlu, Erol (2012), İletişim Sözlüğü, Sofos Yayınları, Ankara.
- Nıelsen-Bohlman, Lynn, Panzer, Allison, ve Kındıg, David (2004), Health Literacy. National Academies Press, Washington.
- Özkan, Hüseyin, Hasan (2006), “Popüler Kültür ve Eğitim”, Kastamonu Eğitim Dergisi, 14(1), s.29-38.
- Pope, Witney (2008), Emile Durkheim, Sosyolojik Düşüncede İz Bırakanlar, Editör Rob Stones İstanbul: Bağlam Yayıncılık.
- Reay, Diana (2006), “The Zombie Stalking English Schools: Social Class and Educational Inequality”, British Journal of Educational Studies, 54(3), p.288-307.
- Reay, Diana (2010), Sociology, Social Class And Education, (Eds), Michael W. Apple, Stephen J. Ball and Luis Armando Gandin. The Routledge International Handbook of the Sociology of Education, Routledge:London, p.396-405.
- Rıtzer, George (2011), Modern Sosyoloji Kuramları, Himmet Hülür (çev), De Ki Yayıncılık, Ankara,
- Russell, Bertrand (1999), Egitim Üzerine, Nail Bezel (çev), Say Yayınları, İstanbul.
- Samadova, Vafa (2021), “Bilgi Toplumu”, Ayrıntı Dergisi, 8, 94, s.69-73.
- Saunders, Peter (2001), Social Class and Stratification. Routledge:London.
- Selamzade, Fuad, Korkmazer, Fuat, Bostan, S ve Yusifbeyli, Gülnar (2020), “Covid-19 Pandemisinin Toplum Üzerine Etkisi: Azerbaycan Örneği”, Türkiye Klinikleri J Health Sci, 5, (2), s.278-87.
- Severın, Joseph, Werner ve Tankard, William, James (2014), Communication Theories Origins, Methods and Uses in Mass Media, Pearson Education Limited, Edinburgh. Sorensen, Kristine, Karuranga, Suvi, Denysıuk, Eva ve Mclernon, Laryn (2018), “Health Literacy and Social Change: Exploring Networks And Interests Groups Shaping The Rising Global Health Literacy Movement”, Global Health Promotion, 25(4), p. 89-92.
- Speıght, Kimberly (1999), “Gaps In The Worldwide İnformation Explosion: How The Internet Is Affecting The Worldwide Knowledge Gap”, Telematics And Informatics, 16, p.135-150.
- Star, Shirley ve Hughes, Helen, Macgill (1950), “Report of an Educational Campaign: The Cincinnati Plan for the United Nations”, American Journal of Sociology, 55, p.389-397.
- Statısta.com (2020), “Growth In The Number Of Medical Apps Downloaded During The COVID-19 Pandemic By Country İn 2020”, https://www.statista.com/statistics/1181413/ Erişim Tarihi: 10.02.2021.
- Stephens, Nicole, Brannon, Tiffany, Markus, Hazel, Rose ve Nelson, Jessica (2015) “Feeling at Home In College: Fortifying School-Relevant Selves to Reduce Social Class Disparities In Higher Education”, Social Issues and Policy Review, 9(1), p.1-24.
- Stormacq, Coraline, Van Den Broucke, Stephan Ve Wosınskı, Jacqualine (2018),“Does Health Literacy Mediate the Relationship Between Socioeconomic Status and Health Disparities? Integrative Review”, Health Promotion International, 34(5) p.1-17.
- Şeker Bektaş, Tülay (2004), Yeni Bir İletişim Teknolojisi Olarak İnternet ve Bilgi Açığı, Doktora Tezi, Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Konya.
- Şeker Bektaş, Tülay (2005), İnternet ve Bilgi Açığı, Çizgi Kitabevi, Konya.
- Terkan, Banu (2005), Gündem Belirleme Medya ve Siyasal Gündem Üzerine Bir Çalışma, Tablet Kitabevi, , Konya.
- Tezcan, Mehmet (1985), Eğitim Sosyolojisi, Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Yayınları, Ankara.
- Tıchenor, Philipp, Donohue, George ve Olıen, Clarice. (1970), “Mass Media Flow and Differential Growth In Knowledge”, Public Opinion Quarterly, 34, p.159-170. Toffler, Alvin (2008), Üçüncü Dalga, Koridor Yayıncılık, İstanbul.
- Uçak, Nazan (2000), “Bilgi Üzerine Kuramsal Bir Yaklaşım”, Bilgi Dünyası, 1,1, s.143-159.
- Uçkun, Seher, Uçkun, Gazi ve Latif, Hasan (2005). Bilgi Toplumu ve Bilgi Yönetimi, (Editörler) Çoşkun Can Aktan ve İstiklal Y. Vural. Bilgi Yönetimi, Konya: Çizgi Kitapevi. Vıswanath, Katam ve Fınnegan, John (2006), “The Knowledge Gap Hypothesis: Twenty-Five Years Later” Annals of the International Communication Association, 19, 1, p.187-228.
- Weber, Max (2019), Economy and Society, Harvard University Press: London.
- Yamamoto, Yoko (2013), “Social Class and Japanese Mothers’ Support of Young Children’s Education: A Qualitative Study”, Journal of Early Childhood Research, 13(2) p.165–180.
- Yanık, Hayrullah ve Güz, Nurettin (2017), “Bilgi Açığı Hipotezi ve Yeni Medya”, Gazi Üniversitesi İletişim Fakültesi Dergisi, 5, 2, s.1-14.
- Yıldız, Seda ve Karakaş, Derya, Gültekin (2019), “Türkiye’de Eğitim Eşitsizliğinin Farklı Yüzleri”, Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 19, 2, s.271-292.
- Yu, Siyu ve Blader, Steven (2019). “Why Does Social Class Affect Subjective Well-Being? The Role of Status and Power”, Personality and Social Psychology Bulletin, 46(3), p.331-348.
Toplam 79 adet kaynakça vardır.
Ayrıntılar
| Birincil Dil | Türkçe |
|---|---|
| Konular | İletişim ve Medya Çalışmaları |
| Bölüm | Araştırma Makaleleri |
| Yazarlar | |
| Yayımlanma Tarihi | 26 Temmuz 2021 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2021 |
Bu eser Creative Commons Alıntı-GayriTicari-Türetilemez 4.0 Uluslararası Lisansı ile lisanslanmıştır.