Tez Özeti
Yıl 2021,
, 331 - 361, 26.07.2021
Öz
Çocuk dergileri bilginin, toplumsal değerlerin ve estetik zevklerin etkili ve eğlenceli şekilde edinilmesini sağlayan önemli yayınlardır. Ancak çocuk dergilerinin sadece edebi anlamda değil görsel tasarımlarının da çocukların dünyasına hitap etmesi, bilişsel düzeylerine ve ihtiyaçlarına uygun olması gerekmektedir. Bu araştırmada görsel bir iletişim sanatı olan grafik tasarım kavramları ile bilişsel gelişim süreçleri arasında bir ilişki kurulmuş ve inceleme kriterleri belirlenmiştir. Çocuk dergisi tasarımları Kırmızıfare çocuk dergisi özelinde incelenmiştir. Karşılaşılan bulgular dikkate alınarak öneriler sunulmuştur.
Anahtar Kelimeler
Dergi Yayıncılığı Çocuk Dergisi Tasarımı Görsel Kimlik Bilişsel Gelişim
Kaynakça
- AKBULUT KILIÇOĞLU, N. (2017). Bilişsel ve Dilsel Gelişim. A. Arı içinde, Eğitim Psikolojisi (s. 97-118). Konya: Eğitim Yayınevi.
- ASLAN ODABAŞI, H. (1996). Grafik'te Temel Tasarım. İstanbul: Cem Ofset Matbaacılık.
- AYDIN, A. (2001). Gelişim ve Öğrenme Psikolojisi. İstanbul: Alfa Yayınları.
- BECER, E. (2002). İletişim ve Grafik Tasarım (3 b.). Ankara: Dost Kitabevi.
- BOULTON, M. (2005). Five simple steps to better typography. 2019 tarihinde http://web.simmons.edu: http://web.simmons.edu/~grabiner/comm244/weekeight/MarkBoulton-BetterType.pdf adresinden alındı
- BUDAK, Yusuf, GENÇTANIRIM KURT, D., & Kula, S. (2019). Bilişsel Gelişimde Farklı Bir Görüş Henry Wallon ve Jean Piaget'nin Görüşlerinin Karşılaştırılmalı Olarak İncelenmesi. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi(48), 415-436.
- ÇİFTÇİ, F. (2013). Çocuk Edebiyatında Yaş Gruplarına Göre Kitaplar ve Özellikleri. Anemon Muş Alparslan üniversitesi Sosyal Bilimler Üniversitesi Dergisi, 1(1), 125-138.
- ÇUKUR, D., & GÜLLER DELİCE, E. (2011, Ocak-Şubat-Mart). Erken Çocukluk Döneminde Görsel Algı Gelişimine Uygun Mekan Tasarımı. Aile ve Toplum, 7(24), 25-36.
- DEMİR, S. (2019, Ocak). Piaget'nin Bilişsel Gelişim Teorisi. Bütün Dünya, 141-145.
- DOĞAN, Y. (2007). İlköğretim Çağındaki 10-14 Yaş Grubu Öğrencilerinin Gelişim Özellikleri. Uludağ Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi(13), 155-187.
- ETİKE, S. (2019, 05 15). Tasar, Düzenleme, Kompozisyon . www.fotografya.gen.tr: http://www.fotografya.gen.tr/issue-9/serap_etike.html adresinden alındı
- GENÇDOĞAN, B. (2016). Bilişsel Gelişim 2. Çocuk Gelişimi 1 (s. 8). içinde Erzurum: Atatürk Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi. 2019 tarihinde alındı
- GÜLEÇ, H., & GÖNEN, M. (1997). 1974–1993 Yılları Arasında Türkçe Basılmış Olan Resimli Öykü Kitaplarının Resimlendirilme ve Fiziksel Özellikleri Yönünden İncelenmesi. Türk Kütüphaneciliği, 11(1), 42-53.
- GÜNGÖR, N., & BİNARK, M. F. (1993). Tv ve Basında Haberler: Karşılaştırmalı İçerik Çözümlemesi. Amme İdaresi Dergisi, 26(3), 125-151.
- GÜRAN YİĞİTBAŞI, K. (2014). Türkiye'de Çocuk Dergiciliği: TRT Çocuk Dergisi Örneği. Iğdır Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi(5), 37-56.
- GÜRAN YİĞİTBAŞI, K. (2018). Çocuk Yayınları ve Dışa Açılım. Konya: Çizgi Kitabevi.
- GÜRER, L. (1990). Temel Tasarım. İstanbul: İTÜ Matbaası.
- GÜVENDİ KAPTAN, S., & KAPTAN, A. (2004). Ders Kitaplarındaki Tasarım Sorunları ve Öğrencilerin Öğrenme Düzeyine Etkisi. XIII. Ulusal Eğitim Bilimleri Kurultayı (s. 3). Malatya: İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi.
- KARACA, G. (2010). Edebi Çocuk Dergisi Kırmızıfare'deki Metinlerin Değer Aktarımına Katkıları (1-26 ve 94-106. Sayılar). (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Muğla Üniversitesi Sosyal Bilimsel Enstitüsü Türkçe Eğitimi Anabilim Dalı.
- KARADUMAN, B. (2007). Bir Derginin Görsel Kimlik Tasarımında Biçim ve İçerik İlişkisi. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Mersin.
- KARATAY, H. (2016). Çocuk Edebiyatı Metinerinde Bulunması Gereken Özellikler. T. Şimşek içinde, Kuramdan Uygulamaya Çocuk Edebiyatı (s. 81-129). Ankara: Grafiker Yayınları.
- KAVURAN, T., & ÖZPOLAT, K. (2016). Görsel İletişim Aracı Olan Dergilerin Tasarlanma Süreci. Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 26(2), 267-275.
- KETENCİ, H. F., & BİLGİLİ, C. (2006). Görsel İletişim ve Grafik Tasarımı. İstanbul: Beta Basım Yayın.
- KOL, S. (2011). Erken Çocuklukta Bilişsel Gelişim ve Dil Gelişimi. Sakarya Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 1-21.
- KURTULAN, B. (2015). Erken Çocukluk DÖneminde (4-7 Yaş) Bilişsel Beceriler İle Sosyal Beceriler Arasındaki İlişkinin İncelenmesi. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). İstanbul: Marmara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü İlköğretim Ana Bilin Dalı Okul Öncesi Bilim Dalı.
- MEB. (2007). Çocuk Gelişimi ve Eğitimi: Bilişsel Gelişim. Ankara: Milli Eğitim Bakanlığı.
- MEB. (2012). Millî Eğitim Bakanlığı Ders Kitapları ve Eğitim Araçları Yönetmeliği. 2019 tarihinde mevzuat.meb.gov.tr: http://mevzuat.meb.gov.tr/dosyalar/1605.pdf adresinden alındı
- ÖZDEMİR, O., GÜZEL ÖZDEMİR, P., Kadak, M., & Nasıroğlu, S. (2012). Kişilik Gelişimi. Psikiyatride Güncel Yaklaşımlar, 4(4), 566-589.
- ÖZTÜRK, G. (2006). Logonun Kurum Kimliği Üzerindeki Etkisi. İstanbul Ticaret Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 1(9), 1-17.
- PEKTAŞ, H. (2003). Ekslibris. Ankara: AED Yayınları.
- SALİSBURY, D. (1996). Five Technologies For Educational Change. New Jersey: Educational Technology Publications.
- SANTROCK, J. (2014). Yaşam Boyu Gelişim. (G. Yüksel, Çev.) Ankara: Nobel Yayıncılık.
- SARIKAVAK, N. (1997). Tipografinin Temelleri. İstanbul: Doruk Yayınları.
- SEVER, S. (2008). Çocuk ve Edebiyat (4. Baskı b.). İzmir: Tudem.
- SOLSO, R., MACLİN, M., & MACLİN, O. (2013). Bilişsel Psikoloji (5 b.). (A. Ayçiçeği Dinn, Çev.) İstanbul: Kitabevvi.
- SÜRMELİ, K. (2010). Türkiye'de Eğitim Amaçlı Çocuk Dergilerinde Karşılaşılan Temel Grafik Tasarım Sorunları ve Sorunlara Çözüm Önerileri. (Yayınlanmamış Doktora Tezi). Samsun: On Dokuz Mayıs Üniversitesi.
- ŞAHİN, G. (2014). Okulöncesi Dönem Çocuk Kitaplarında Görsel Bir Uyaran Olarak Resim. Turkish Studies, 1309-1324.
- Şirin, M. R. (2016). Çocuk, Çocukluk ve Çocuk Edebiyatı. İstanbul: Kapı Yayınları.
- TEMİZYÜREK, F. (2007). Çocukta Dil Gelişim Süreci. Hacettepe Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları (HÜTAD)(7), 169 - 176. https://dergipark.org.tr/tr/pub/turkiyat/issue/16655/340875 adresinden alındı
- TEPECİK, A. (2002). Grafik Sanatlar. Ankara: Detay Yayıncılık.
- UÇAR, T. (2004). Görsel İletişim ve Grafik Tasarım. İstanbul: İnklap Kitabevi.
- YAVUZER, H. (1984). Çocuk Psikolojisi. İstanbul: Altın Kitaplar Yayınevi.
- YAZAR, İ. (2003). I. Sosyal Bilimler Eğitimi Kongresi. Türk dili ve Edebiyatı Ders Kitaplarına Görsel Açıdan Bir Yaklaşım. İzmir: Dokuz Eylül Üniversitesi Buca Eğitim Fakültesi. 02 05, 2019 tarihinde http://web.deu.edu.tr/ilyas/yayinlarim/bildiri_izmir.htm adresinden alındı
- YILDIRIM, H., & ŞİMŞEK, A. (2000). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayınları.
Yıl 2021,
, 331 - 361, 26.07.2021
Öz
Kaynakça
- AKBULUT KILIÇOĞLU, N. (2017). Bilişsel ve Dilsel Gelişim. A. Arı içinde, Eğitim Psikolojisi (s. 97-118). Konya: Eğitim Yayınevi.
- ASLAN ODABAŞI, H. (1996). Grafik'te Temel Tasarım. İstanbul: Cem Ofset Matbaacılık.
- AYDIN, A. (2001). Gelişim ve Öğrenme Psikolojisi. İstanbul: Alfa Yayınları.
- BECER, E. (2002). İletişim ve Grafik Tasarım (3 b.). Ankara: Dost Kitabevi.
- BOULTON, M. (2005). Five simple steps to better typography. 2019 tarihinde http://web.simmons.edu: http://web.simmons.edu/~grabiner/comm244/weekeight/MarkBoulton-BetterType.pdf adresinden alındı
- BUDAK, Yusuf, GENÇTANIRIM KURT, D., & Kula, S. (2019). Bilişsel Gelişimde Farklı Bir Görüş Henry Wallon ve Jean Piaget'nin Görüşlerinin Karşılaştırılmalı Olarak İncelenmesi. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi(48), 415-436.
- ÇİFTÇİ, F. (2013). Çocuk Edebiyatında Yaş Gruplarına Göre Kitaplar ve Özellikleri. Anemon Muş Alparslan üniversitesi Sosyal Bilimler Üniversitesi Dergisi, 1(1), 125-138.
- ÇUKUR, D., & GÜLLER DELİCE, E. (2011, Ocak-Şubat-Mart). Erken Çocukluk Döneminde Görsel Algı Gelişimine Uygun Mekan Tasarımı. Aile ve Toplum, 7(24), 25-36.
- DEMİR, S. (2019, Ocak). Piaget'nin Bilişsel Gelişim Teorisi. Bütün Dünya, 141-145.
- DOĞAN, Y. (2007). İlköğretim Çağındaki 10-14 Yaş Grubu Öğrencilerinin Gelişim Özellikleri. Uludağ Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi(13), 155-187.
- ETİKE, S. (2019, 05 15). Tasar, Düzenleme, Kompozisyon . www.fotografya.gen.tr: http://www.fotografya.gen.tr/issue-9/serap_etike.html adresinden alındı
- GENÇDOĞAN, B. (2016). Bilişsel Gelişim 2. Çocuk Gelişimi 1 (s. 8). içinde Erzurum: Atatürk Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi. 2019 tarihinde alındı
- GÜLEÇ, H., & GÖNEN, M. (1997). 1974–1993 Yılları Arasında Türkçe Basılmış Olan Resimli Öykü Kitaplarının Resimlendirilme ve Fiziksel Özellikleri Yönünden İncelenmesi. Türk Kütüphaneciliği, 11(1), 42-53.
- GÜNGÖR, N., & BİNARK, M. F. (1993). Tv ve Basında Haberler: Karşılaştırmalı İçerik Çözümlemesi. Amme İdaresi Dergisi, 26(3), 125-151.
- GÜRAN YİĞİTBAŞI, K. (2014). Türkiye'de Çocuk Dergiciliği: TRT Çocuk Dergisi Örneği. Iğdır Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi(5), 37-56.
- GÜRAN YİĞİTBAŞI, K. (2018). Çocuk Yayınları ve Dışa Açılım. Konya: Çizgi Kitabevi.
- GÜRER, L. (1990). Temel Tasarım. İstanbul: İTÜ Matbaası.
- GÜVENDİ KAPTAN, S., & KAPTAN, A. (2004). Ders Kitaplarındaki Tasarım Sorunları ve Öğrencilerin Öğrenme Düzeyine Etkisi. XIII. Ulusal Eğitim Bilimleri Kurultayı (s. 3). Malatya: İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi.
- KARACA, G. (2010). Edebi Çocuk Dergisi Kırmızıfare'deki Metinlerin Değer Aktarımına Katkıları (1-26 ve 94-106. Sayılar). (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Muğla Üniversitesi Sosyal Bilimsel Enstitüsü Türkçe Eğitimi Anabilim Dalı.
- KARADUMAN, B. (2007). Bir Derginin Görsel Kimlik Tasarımında Biçim ve İçerik İlişkisi. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Mersin.
- KARATAY, H. (2016). Çocuk Edebiyatı Metinerinde Bulunması Gereken Özellikler. T. Şimşek içinde, Kuramdan Uygulamaya Çocuk Edebiyatı (s. 81-129). Ankara: Grafiker Yayınları.
- KAVURAN, T., & ÖZPOLAT, K. (2016). Görsel İletişim Aracı Olan Dergilerin Tasarlanma Süreci. Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 26(2), 267-275.
- KETENCİ, H. F., & BİLGİLİ, C. (2006). Görsel İletişim ve Grafik Tasarımı. İstanbul: Beta Basım Yayın.
- KOL, S. (2011). Erken Çocuklukta Bilişsel Gelişim ve Dil Gelişimi. Sakarya Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 1-21.
- KURTULAN, B. (2015). Erken Çocukluk DÖneminde (4-7 Yaş) Bilişsel Beceriler İle Sosyal Beceriler Arasındaki İlişkinin İncelenmesi. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). İstanbul: Marmara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü İlköğretim Ana Bilin Dalı Okul Öncesi Bilim Dalı.
- MEB. (2007). Çocuk Gelişimi ve Eğitimi: Bilişsel Gelişim. Ankara: Milli Eğitim Bakanlığı.
- MEB. (2012). Millî Eğitim Bakanlığı Ders Kitapları ve Eğitim Araçları Yönetmeliği. 2019 tarihinde mevzuat.meb.gov.tr: http://mevzuat.meb.gov.tr/dosyalar/1605.pdf adresinden alındı
- ÖZDEMİR, O., GÜZEL ÖZDEMİR, P., Kadak, M., & Nasıroğlu, S. (2012). Kişilik Gelişimi. Psikiyatride Güncel Yaklaşımlar, 4(4), 566-589.
- ÖZTÜRK, G. (2006). Logonun Kurum Kimliği Üzerindeki Etkisi. İstanbul Ticaret Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 1(9), 1-17.
- PEKTAŞ, H. (2003). Ekslibris. Ankara: AED Yayınları.
- SALİSBURY, D. (1996). Five Technologies For Educational Change. New Jersey: Educational Technology Publications.
- SANTROCK, J. (2014). Yaşam Boyu Gelişim. (G. Yüksel, Çev.) Ankara: Nobel Yayıncılık.
- SARIKAVAK, N. (1997). Tipografinin Temelleri. İstanbul: Doruk Yayınları.
- SEVER, S. (2008). Çocuk ve Edebiyat (4. Baskı b.). İzmir: Tudem.
- SOLSO, R., MACLİN, M., & MACLİN, O. (2013). Bilişsel Psikoloji (5 b.). (A. Ayçiçeği Dinn, Çev.) İstanbul: Kitabevvi.
- SÜRMELİ, K. (2010). Türkiye'de Eğitim Amaçlı Çocuk Dergilerinde Karşılaşılan Temel Grafik Tasarım Sorunları ve Sorunlara Çözüm Önerileri. (Yayınlanmamış Doktora Tezi). Samsun: On Dokuz Mayıs Üniversitesi.
- ŞAHİN, G. (2014). Okulöncesi Dönem Çocuk Kitaplarında Görsel Bir Uyaran Olarak Resim. Turkish Studies, 1309-1324.
- Şirin, M. R. (2016). Çocuk, Çocukluk ve Çocuk Edebiyatı. İstanbul: Kapı Yayınları.
- TEMİZYÜREK, F. (2007). Çocukta Dil Gelişim Süreci. Hacettepe Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları (HÜTAD)(7), 169 - 176. https://dergipark.org.tr/tr/pub/turkiyat/issue/16655/340875 adresinden alındı
- TEPECİK, A. (2002). Grafik Sanatlar. Ankara: Detay Yayıncılık.
- UÇAR, T. (2004). Görsel İletişim ve Grafik Tasarım. İstanbul: İnklap Kitabevi.
- YAVUZER, H. (1984). Çocuk Psikolojisi. İstanbul: Altın Kitaplar Yayınevi.
- YAZAR, İ. (2003). I. Sosyal Bilimler Eğitimi Kongresi. Türk dili ve Edebiyatı Ders Kitaplarına Görsel Açıdan Bir Yaklaşım. İzmir: Dokuz Eylül Üniversitesi Buca Eğitim Fakültesi. 02 05, 2019 tarihinde http://web.deu.edu.tr/ilyas/yayinlarim/bildiri_izmir.htm adresinden alındı
- YILDIRIM, H., & ŞİMŞEK, A. (2000). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayınları.
Toplam 44 adet kaynakça vardır.
Ayrıntılar
| Birincil Dil | Türkçe |
|---|---|
| Konular | İletişim ve Medya Çalışmaları |
| Bölüm | Tezden Türetilmiş Makaleler |
| Yazarlar | |
| Yayımlanma Tarihi | 26 Temmuz 2021 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2021 |
Cited By
DİJİTAL KAYNAK TASARIMLARININ TİPOGRAFİK ÖZELLİKLERİ ve DİJİTAL OKURYAZARLIK
Erciyes Journal of Education
https://doi.org/10.32433/eje.1185173
Visual Analysis of Post-Republic Children's Magazine Cover Designs
ODÜ Sosyal Bilimler Araştırmaları Dergisi (ODÜSOBİAD)
https://doi.org/10.48146/odusobiad.1114561
Bu eser Creative Commons Alıntı-GayriTicari-Türetilemez 4.0 Uluslararası Lisansı ile lisanslanmıştır.