Etik İlkeler

Aksaray İletişim Dergisi yayın etiğini en yüksek standartlarda uygulamayı ve Yayın Etiği ve Kötüye Kullanım Bildirgesinin aşağıdaki ilkelerine uymayı taahhüt eder. Bu bildirge Committee on Publication Ethics (COPE), Council of Science Editors (CSE), World Association of Medical Editors (WAME) ve International Committee of Medical Journal Editors (ICMJE) adlı kuruluşların dergi editörleri için geliştirdikleri öneri ve kılavuzlar temel alınarak hazırlanmıştır.

• Yayınlanmak üzere dergiye gönderilen yazıların daha önce başka bir dergide ya da bilimsel bir toplantıda tam metin bildiri olarak yayınlanmamış olması gerekmektedir. Bilimsel toplantılarda özet bildiri olarak yayınlanan çalışmalar dergiye gönderilebilir.
• Dergiye gönderilen yazılar editoryal açıdan dergi editör kurulu tarafından incelendikten sonra en az iki hakem tarafından incelenmek suretiyle çift kör eş değerlendirme (double-blind peer review) sürecine alınır. Gönderilen yazıların bilimsel yayın etiğine uygun şekilde hazırlanması gerekmektedir. Kabul edilebilir benzerlik oranı %20’dir. Dergi, yazardan intihal raporu isteyebileceği, derginin ayrıca çalışmayı intihal açısından inceleyebileceği hakkı saklıdır. Bu amaçla intihale yönelik izinsiz alıntı ya da düzmece veriler, sahtecilik (tablo şekil ya da araştırma verilerinin uydurma ya da manipüle edilmiş olması) ve araştırmada bilimsel yayın etiğine aykırı insan ya da hayvan materyali kullanımına yönelik incelemelerin söz konusu olduğu ve standartlara uygun olmayan yazılar dergide yayımlanmaz. Bu kural, standart ve uyumsuzluğunun yayın sonrası aşamada saptandığı durumda da geçerlidir ve yazının yayından geri çekilmesini gerektirir.

Aksaray İletişim Dergisi'nde uygulanan yayın süreçleri, bilginin tarafsız ve saygın bir şekilde gelişimine ve dağıtımına temel teşkil etmektedir. Bu doğrultuda uygulanan süreçler, yazarların ve yazarları destekleyen kurumların çalışmalarının kalitesine doğrudan yansımaktadır. Hakemli çalışmalar bilimsel yöntemi somutlaştıran ve destekleyen çalışmalardır. Bu noktada sürecin bütün paydaşlarının (yazarlar, okuyucular ve araştırmacılar, yayıncı, hakemler ve editörler) etik ilkelere yönelik standartlara uyması önem taşımaktadır. Dergimiz, yayın etiği kapsamında tüm paydaşların aşağıdaki etik sorumlulukları taşıması beklenmektedir.

EDİTÖRLERİN SORUMLULUKLARI
Editörler, dergideki her türlü içerikten sorumludur.. Bu sorumluluk bağlamında editörler, aşağıdaki rol ve yükümlülükleri taşımaktadır:

• Okuyucuların ve yazarların bilgi ihtiyaçlarını karşılamak,
• Derginin gelişimine yönelik çaba sarfetmek,
•Hakemlik sürecinin işletilmesi aşamasında gizlilik ilkesini korur, (Yeni ekledim)
• Dergide yayınlanan çalışmaların kalitesini geliştirmeye yönelik süreçleri yürütme,
• İfade özgürlüğünü desteklemek,
• Akademik açıdan bütünlüğü sağlama,
• Fikri mülkiyet hakları ve etik standartlardan taviz vermeden iş süreçlerini devam ettirme,
• Düzeltme, açıklama gerektiren konularda yayın açısından açıklık ve şeffaflık gösterme.

HAKEMLERİN SORUMLULUKLARI
Tüm çalışmaların "Kör Hakemlik" ile değerlendirilmesi yayın kalitesini açısından önem arzetmektedir. Bu süreç yayının nesnel ve bağımsız değerlendirilmesi ile güven sağlar. Aksaray İletişim Dergisi değerlendirme süreci çift taraflı kör hakemlik ilkesiyle yürütülür. Hakemler gizlilik ilkesi gereği yazarlar ile doğrudan iletişime geçemez, değerlendirme ve yorumları dergi yönetim sistemi aracılığıyla iletilir . Bu süreçte değerlendirme formları ve tam metinler üzerindeki hakem yorumları editör aracılığıyla yazar(lar)a iletilir. Bu bağlamda dergimiz için çalışma değerlendiren hakemlerin aşağıdaki etik sorumluluklara sahip olması beklenmektedir:
• Hakemler inceleyeciği çalışmanın konusuyla ilgili uzmanlığa sahip olmalıdır.
• Tarafsızlık ve gizlilik ilkesi doğrultusunda görüş ve değerlendirmesini bildirmelidir.
• Hakemler yazarla çıkar çatışması/çıkar birliği içinde olmamalıdır. Bu durumun tespiti halinde hakem makalenin değerlendirme sürecinden çekilmelidir.
• Gizlilik ilkesi gereği değerlendirdiği çalışmayı hakemlik sürecinden sonra imha etmelidir. Hakemler inceledikleri çalışmaları ancak çalışma yayınlandıktan sonra kullanabilir.
• Çalışmayı nesne bir şekilde değerlendirmelidir. Etnik, cinsiyet, dini inanç, siyasi görüş ve ticari kaygıların çalışmanın değerlendirilmesinde etki etmesine izin verilmemelidir.
• Değerlendirmeyi yapıcı, yol gösterici şekilde yapmalı, yazara karşı kırıcı ifadeler ya da yazarın yetersizliğini belirten ifadelerden kaçınmalıdır.
• Hakem değerlendirmeyi kabul ettiği takdirde yukarıda belirten etik sorumlulukları yerine getirmeyi kabul eder.

YAZARLARIN SORUMLULUKLARI
Aksaray İletişim Dergisi'ne çalışma gönderen yazar(lar)ın aşağıdaki etik sorumluluklara uyması beklenmektedir:

• Yazar(lar)ın gönderdikleri çalışmaların bilimsel yayın etiğine uygun olması gerekmektedir. Kabul edilebilir benzerlik oranı üst sınırı %20' dir. (Yeni ekledim)
• Çalışmanın oluşturulmasında içeriğe bilimsel katkı sağlamayan kişilerin eklenmemesi gerekmektedir.
• Yazar(lar) gönderdikleri tüm çalışmalarda varsa çıkar çatışması/çıkar birliği teşkil edebilecek durumları ve ilişkileri açıklanmalıdır.
• Yazar(lar)dan makale değerlendirme süreçleri çerçevesinde makalelerine ilişkin işlenmemiş verileri talep edilebilir, böyle bir durumda yazar(lar) beklenen veri ve bilgileri yayın kurulu ve bilim kuruluna sunabilmelidir.
• Yazar(lar) klinik ve deneysel insan ve hayvanlar üzerindeki çalışmalar için etik kurul onayını çalışmayla birlikte göndermelidir. Etik kurul onayı olmadan gönderilen, bu konuları ele alan çalışmalar kabul edilmeyecektir.
• Yazar(lar)ın yayınlanmış, erken görünüm veya değerlendirme aşamasındaki çalışmasıyla ilgili bir eksiklik ve/veya yanlışlığı fark etmesi durumunda, dergi editörünü veya yayıncıyı bilgilendirme, düzeltme veya makaleyi geri çekme işlemlerinde editörle işbirliği yapma zorunluluğu bulunmaktadır.
• Yazarların hakem raporlarında belirtilen düzenlemeleri ve/veya varsa değişiklikleri yerine getirme yükümlüğü vardır.
•Yazar(lar) değerlendirilmek üzere dergimize gönderdiği makaleyi aynı anda başka bir dergiye gönderemez. Ancak başvuru süreci tamamlanmış ya da geri çekilmiş makaleler dergiye gönderilebilir.
• Değerlendirme süreci başlamış bir çalışmanın yazar sorumluluklarının değiştirilmesi (Yazar ekleme, yazar sırası değiştirme, yazar çıkartma gibi) teklif edilemez.

OKUYUCU İLE İLİŞKİLER
Editörler tüm okuyucu, araştırmacı ve uygulayıcıların ihtiyaç duydukları bilgi, beceri ve deneyim beklentilerini dikkate alarak karar vermelidir. Yayınlanan çalışmaların okuyucu, araştırmacı, uygulayıcı ve bilimsel alanyazına katkı sağlamasına ve özgün nitelikte olmasına dikkat etmelidir. Ayrıca editörler okuyucu, araştırmacı ve uygulayıcılardan gelen geri bildirimleri dikkate almak, açıklayıcı ve bilgilendirici geri bildirim vermekle yükümlüdür.

YAZAR İLE İLİŞKİLER
Editörlerin yazarlara karşı görev ve sorumlulukları aşağıdaki gibidir:

• Editörler, çalışmaların amacı, önemi, özgünlüğü, geçerliliği, anlatımın açıklığı ve derginin amaç ve hedeflerine dayanarak olumlu ya da olumsuz karar vermelidir.
• Yayın kapsamına uygun olan çalışmaları özgünlük ya da bilimsel etiğe aykırı olmadığı sürece ön değerlendirme aşamasına almalıdır.
• Editörler, çalışma ile ilgili bilimsel yayın etiği açısından önemli bir sorun olmadığı sürece, hakemlerin olumlu yöndeki görüş ve önerilerini göz ardı etmemelidir.
• Yeni editörler, çalışmalara yönelik olarak önceki editör(ler) tarafından verilen kararları ciddi bir sorun olmadıkça değiştirmemelidir.
• "Kör Hakemlik ve Değerlendirme Süreci" mutlaka yayınlanmalı ve editörler tanımlanan süreçlerde yaşanabilecek sapmaların önüne geçmelidir.
• Editörler yazarlar tarafından kendilerinden beklenecek her konuyu ayrıntılı olarak içeren bir "Yazar Rehberi" yayınlamalıdır. Bu rehberler belirli zaman aralıklarında güncellenmelidir.
• Yazarlara açıklayıcı ve bilgilendirici şekilde bildirim ve dönüş sağlanmalıdır.

HAKEMLER İLE İLİŞKİLER
Editörlerin hakemlere karşı görev ve sorumlulukları aşağıdaki gibidir:

• Hakemleri çalışma konusunun uzmanı olan, yeterli bilgi birikimine sahip kişiler arasından seçilmelidir.
• Hakemlerin değerlendirme aşamasında ihtiyaç duyacakları bilgi ve rehberleri sağlamakla yükümlüdür.
• Yazarlar ve hakemler arasında çıkar çatışması/çıkar birliği olup olmadığını gözetmek durumundadır.
• Kör hakemlik bağlamında hakemlerin kimlik bilgileri yazar(lar)la paylaşılmamalıdır. Her sayının hakemleri ilgili sayıda duyurulur.(Yeni ekledim)
• Hakemler çalışmayı değerlendirme sürecinde tarafsız, bilimsel ve nesnel bir dil kullanmaları konusunda teşvik edilmelidir.
• Hakemleri zamanında dönüş ve performans gibi ölçütlerle değerlendirip hakem havuzunu güncellemelidir.
• Hakemlerin performansını artırıcı uygulama ve politikalar belirlemelidir.
• Hakem havuzunun sürekli güncellenmesi konusunda gerekli adımları atmalıdır.
• Nezaketsiz ve bilimsel olmayan değerlendirmeleri engellemelidir.
• Hakem havuzunun farklı disiplinlerden oluşması için adımlar atmalıdır.
YAYIN KURULU İLE İLİŞKİLER
Editörler, tüm yayın kurulu üyelerinin süreçleri yayın politikaları ve yönergelere uygun ilerletmesini sağlamalıdır. Yayın kurulu üyelerini yayın politikaları hakkında bilgilendirmeli ve gelişmelerden haberdar etmelidir. Yeni yayın kurulu üyelerini yayın politikaları konusunda eğitmeli, ihtiyaç duydukları bilgileri sağlamalıdır.
Ayrıca editörler;

• Yayın kurulu üyelerinin makaleleri nesnel ve bağımsız olarak değerlendirmelerini sağlamalıdır.
• Yeni yayın kurulu üyelerini, katkı sağlayabilir ve uygun nitelikte belirlemelidir.
• Yayın kurulu üyelerinin uzmanlık alanına uygun çalışmaları değerlendirme için göndermelidir.
• Yayın kurulu ile düzenli olarak etkileşim içerisinde olmalıdır.
• Yayın kurulu ile belirli aralıklarla yayın politikalarının ve derginin gelişimi için toplantılar düzenlemelidir.

Editöryal ve kör hakemlik süreçleri
Editörler; dergi yayın politikalarında yer alan "Kör Hakemlik ve Değerlendirme Süreci" politikalarını uygulamakla yükümlüdür. Bu bağlamda editörler her çalışmanın adil, tarafsız ve zamanında değerlendirme sürecinin tamamlanmasını sağlar.

Kalite güvencesi
Editörler; dergide yayınlanan her makalenin dergi yayın politikaları ve uluslararası standartlara uygun olarak yayınlanmasından sorumludur.

Kişisel verilerin korunması
Editörler; değerlendirilen çalışmalarda yer alan deneklere veya görsellere ilişkin kişisel verilerin korunmasını sağlamakla yükümlüdür. Çalışmalarda kullanılan bireylerin açık rızası belgeli olmadığı sürece çalışmayı reddetmekle görevlidir. Ayrıca editörler; yazar, hakem ve okuyucuların bireysel verilerini korumaktan sorumludur.

Etik kurul, insan ve hayvan hakları
Editörler; değerlendirilen çalışmalarda insan ve hayvan haklarının korunmasını sağlamakla yükümlüdür. Çalışmalarda kullanılan deneklere ilişkin etik kurul onayı, deneysel araştırmalara ilişkin izinlerin olmadığı durumlarda çalışmayı reddetmekle sorumludur.

Olası suistimal ve görevi kötüye kullanmaya karşı önlem
Editörler; olası suistimal ve görevi kötüye kullanma işlemlerine karşı önlem almakla yükümlüdür. Bu duruma yönelik şikayetlerin belirlenmesi ve değerlendirilmesi konusunda titiz ve nesnel bir soruşturma yapmanın yanı sıra, konuyla ilgili bulguların paylaşılması editörün sorumlulukları arasında yer almaktadır.

Akademik yayın bütünlüğünü sağlamak
Editörler çalışmalarda yer alan hata, tutarsızlık ya da yanlış yönlendirme içeren yargıların hızlı bir şekilde düzeltilmesini sağlamalıdır.

Fikri mülkiyet haklarının korunması
Editörler; yayınlanan tüm makalelerin mülkiyet ve telif hakkını korumakla, olası ihlallerde derginin ve yazar(lar)ın haklarını savunmakla yükümlüdür. Ayrıca editörler yayınlanan tüm makalelerdeki içeriklerin başka yayınların mülkiyet ve telif haklarını ihlal etmemesi adına gerekli önlemleri almalıdır.

Yapıcılık ve tartışmaya açıklık
Editörler;
• Dergide yayınlanan eserlere ilişkin ikna edici eleştirileri dikkate almalı ve bu eleştirilere yönelik yapıcı bir tutum sergilemelidir.
• Eleştirilen çalışmaların yazar(lar)ına cevap hakkı tanımalıdır.
• Olumsuz sonuçlar içeren çalışmaları göz ardı etmemeli ya da dışlamamalıdır.

Şikayetler
Editörler; yazar, hakem veya okuyuculardan gelen şikayetleri dikkatlice inceleyerek aydınlatıcı ve açıklayıcı bir şekilde yanıt vermekle yükümlüdür.

Politik ve Ticari kaygılar
Dergi sahibi, yayıncı ve diğer hiçbir politik ve ticari unsur, editörlerin bağımsız karar almalarını etkilemez.

Çıkar çatışmaları
Editörler; yazar(lar), hakemler ve diğer editörler arasındaki çıkar çatışmalarını göz önünde bulundurarak, çalışmaların yayın sürecinin nesnel bir şekilde tamamlamasını garanti eder.

YAYINCININ ETİK SORUMLULUKLARI
Dergi Yönetim Kurulu, aşağıdaki etik sorumlulukların bilinciyle hareket etmektedir:
• Editörler, dergiye gönderilen çalışmaların tüm süreçlerinden sorumludur. Editörler bu çerçevede ticari ya da politik kazançlar göz önüne alınmaksızın karar verici kişilerdir.
• Bağımsız editör kararı oluşturulmasını taahhüt eder.
• Aksaray İletişim Dergisi yayınlanmış her makalenin mülkiyet ve telif hakkını korumaya ve yayınlanmış her kopyanın kaydını saklama özen gösterir.
• Editörlere ilişkin her türlü bilimsel, intihal ya da etik dışı davranışlarla ilgili önlem alma sorumluluğuna sahiptir.

Etik Olmayan Bir Durumla Karşılaşırsanız...
Dergimizde yukarıda bahsedilen etik sorumluluklar ve dışında etik olmayan bir davranış veya içerikle karşılaşırsanız lütfen ilefdergi@aksaray.edu.tr adresine e-posta yoluyla bildiriniz.

Dergi Politikası

Aksaray İletişim Dergisi, herhangi bir şekilde yazarlardan ücret talep etmez. Dergiye gönderilen makalelerin değerlendirme süresi ortalama üç (3) aydır. Başvuruda bulunan makaleler, ön kontrollerin ardından iki kör hakeme gönderilir. Hakemlerden gelen görüş, öneri ve istekler sistem üzerinden yazara iletilir ve belirtilen sürede ilgili yazardan düzeltmeleri yapması istenir.